Lãi Suất Liên Ngân Hàng Là Gì? Vai Trò Của Lãi Suất Liên Ngân Hàng

Khi nhắc đến thuật ngữ lãi suất liên ngân hàng, nhiều người cảm thấy khá mờ hồ, thậm chí không biết đến cụm từ này. Hãy cùng vay333.net tìm hiểu thông tin cụ thể về mức lãi suất này, cũng như cách tính lãi suất qua bài viết dưới đây.

Lãi suất liên ngân hàng là gì?

Lãi suất liên ngân hàng (lãi suất qua đêm) có tên tiếng anh là Interbank Offered Rates hay Overnight Interest Rates. Đây là một loại lãi suất cho vay ngắn hạn giữa các ngân hàng thông qua thị trường liên ngân hàng và thường chỉ xảy ra khi bị thiếu vốn.

Cách tính lãi suất liên ngân hàng

Lãi suất qua đêm luôn biến động lên xuống tùy vào khả năng của mỗi ngân hàng và từng thời điểm trong ngày. Các tổ chức công bố thông tin như: NHTW, Bloomberg,.. sẽ thu thập số liệu của các ngân hàng, tính toán và công bố con số bình quân vào buổi sáng.

Mức lãi suất qua đêm sẽ không gây ảnh hưởng hoặc tác động đến mức lãi suất liên ngân hàng cho vay của ngân hàng. Do đó, những khách hàng doanh nghiệp, cá nhân gặp vấn đề về tài chính và có nhu cầu vay vốn ngân hàng thì chỉ cần tập trung đến mức lãi suất cho vay mà ngân hàng đề ra. Không cần thiết phải biết rõ mức lãi suất qua đêm.

Đặc điểm của lãi suất qua đêm

• Là lãi suất cho vay các ngân hàng chi nhánh nước ngoài, tổ chức tín dụng đã được thỏa thuận.
• Nếu ngân hàng có tình trạng bất thường, Ngân hàng Nhà nước sẽ quy định mức lãi suất cho vay tiền để các ngân hàng chi nhánh nước ngoài, tổ chức tín dụng thực hiện.
• Lãi suất được quyết định bởi 3 chủ thể: Tổ chức công bố thông tin: Ngân hàng Trung ương. Các đại lý: các ngân hàng lớn. Khách hàng: các ngân hàng nhỏ

Vai trò của lãi suất qua đêm

• Lãi suất qua đêm cho biết tình trạng lưu thông tiền trên thị trường dự trữ của các ngân hàng thương mại. Do đây là nơi các ngân hàng nhỏ có thể nhanh chóng mượn tiền để tăng thêm dự trữ, hoặc các ngân hàng lớn cho vay các khoản dự trữ thừa ngắn hạn.
• Lãi suất liên ngân hàng cũng chịu sự chi phối bởi lãi suất của NHTW cho các ngân hàng trung gian vay. Mức độ chi phối lãi suất này phụ thuộc vào tỷ trọng sử dụng vốn vay NHTW của các NHTG và sự phát triển của thị trường mở.
• Lãi suất qua đêm cũng là 1 trong các chỉ tiêu mà NHTW sử dụng để thực thi và điều hành chính sách tiền tệ theo quy luật thị trường tiền tệ.

Tác dụng của lãi suất liên ngân hàng

Lãi suất liên ngân hàng là 1 trong những chỉ số quan trọng của nền kinh tế. Chỉ cần lãi suất cho vay trên thị trường liên ngân hàng có sự thay đổi nhỏ thì cũng có thể gây ảnh hưởng đến các yếu tố kinh tế khác như: lạm phát, tỷ lệ thất nghiệp, tốc độ tăng trưởng kinh tế.

Ví dụ: Nếu lãi suất qua đêm tăng cao, chứng tỏ các ngân hàng lớn đang muốn tăng dự trữ và không đồng ý cho các ngân hàng nhỏ vay nợ. Điều này sẽ làm cho thị trường thanh khoản kém, từ đây khiến cho nền kinh tế chậm tăng trưởng. Lúc này, TNTW sẽ điều chỉnh lãi suất qua đêm thấp xuống để kích thích tín dụng tăng trưởng.

Từ việc lãi suất qua đêm hạ xuống, các ngân hàng có thể hạ lãi suất cho khách hàng vay thấp hơn, hỗ trợ các khoản vay cho các khách hàng cá nhân và doanh nghiệp. Điều này giúp cho các doanh nghiệp gia tăng thêm nguồn vốn đầu tư và mở rộng thị phần, đồng thời sức mua của người tiêu dùng cũng tăng lên đáng kể.

Ngược lại, nếu nền kinh có dấu hiệu gia tăng lạm phát, NHTW sẽ thực thi chính sách thắt chặt tiền tệ bằng cách cho tăng lãi suất qua đêm. Nhằm hạn chế các ngân hàng lớn thực hiện cho vay liên ngân hàng quá mức. Như vậy, các ngân hàng sẽ tăng lãi suất vay vốn để bù đắp cho lãi suất liên ngân hàng cao hơn. Tình trạng này sẽ khiến cho tiền tệ lưu thông giảm đi, từ đó ngăn lạm phát xảy ra.

Mức lãi suất liên ngân hàng

Theo quy định của NHTW, lãi suất qua đêm được quy định theo mức lãi suất %/ năm. Mức lãi suất này có thể biến động theo từng ngày để phù hợp với tình hình chung của nền kinh tế, cũng như của các ngân hàng.

Lãi suất qua đêm được cập nhật mới nhất vào 30/11/2021 ở mức:

Thời hạn	Lãi suất qua đêm (%/năm)	Doanh số (tỷ đồng)
Qua đêm	0,65	130. 711,0
1 Tuần	0,75	9.010,0
2 Tuần	0,72	4.516,0
1 Tháng	1,91	743,0
3 Tháng	1,91	1.350,0
6 Tháng	3,09	78,0
9 Tháng	3,79	2,0

Có thể thấy, mức lãi suất qua đêm đang có xu hướng giảm trong 2 năm trở lại đây. Điều này cũng dễ hiểu với đại dịch đã tác động tiêu cực đến nền kinh tế, nhiều ngân hàng bị ảnh hưởng nghiêm trọng và gặp nhiều khó khăn trong việc tích lũy và huy động vốn. Chính vì vậy, mức lãi suất qua đêm được NHTW điều chỉnh ở mức thấp nhất để các ngân hàng nhỏ có thể duy trì hoạt động và vay vốn.

Khi nào lãi suất qua đêm được công bố

Lãi suất cho vay liên ngân hàng thay đổi hàng ngày, lên xuống bất thường và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Tại Việt Nam, NHTW sẽ đảm nhận vai trò công bố thông tin lãi suất qua đêm. Đồng thời sẽ là cơ quan tập hợp các số liệu của các ngân hàng, từ đó tính toàn và đưa ra một mức lãi suất bình quân hợp lý nhất vào mỗi buổi sáng.

Thị trường liên ngân hàng được cơ cấu như thế nào?

Dựa vào khái niệm lãi suất qua đêm được trình bày trên, ta có thể xác định 3 chủ thể chính trên thị trường liên ngân hàng. Cụ thể như sau:

• Ngân hàng Nhà nước: đóng vai trò là người điều hành, điều phối và ban hành mức lãi suất qua đêm.
• Các ngân hàng lớn: đóng vai trò là các đại lý cung cấp có lượng tiền dự trữ dồi dào.
• Các ngân hàng nhỏ: đóng vai trò là khách hàng đang gặp vấn đề về tiền dự trữ và có nhu cầu vay vốn của các ngân hàng lớn.

Nếu thiếu đi 1 trong 3 chủ thể trên thì thị trường liên ngân hàng không thể được hình thành và tất nhiên, lãi suất liên ngân hàng cũng sẽ không có.

Tại sao có lãi suất liên ngân hàng?

Có 2 nguyên nhân chính dẫn đến việc đi vay và cho vay liên ngân hàng giữa các ngân hàng trên thị trường.

• Thứ nhất, là vì các ngân hàng phải báo cáo thường xuyên tình hình kinh doanh với NHTW, đặc biệt là tỷ lệ dự trữ bắt buộc cần phải ở mức được cho phép. Nếu ngân hàng nào bị thiết hụt về tỷ lệ dự trữ bắt buộc cần phải đi vay ngân hàng khác để bù vào.
• Thứ hai, là vì trong quá trình kinh doanh, các ngân hàng nhỏ thường bị thiếu hụt nguồn vốn, nhất là vốn ngắn hạn. Do đó, các ngân hàng nhỏ thường đi vay các ngân hàng lớn có nguồn dự trữ dồi dào để đảm bảo khả năng cho vay và thanh toán các khoản vay ngắn hạn cho khách hành.

Lãi suất cho vay trên thị trường liên ngân hàng hiện nay là bao nhiêu?

Lãi suất qua đêm hiện nay tăng khá ổn định, cụ thể từ 0,6% vào đầu tháng 11 và tăng lên thêm 0,5% vào ngày 30/11. Tuy nhiên cho đến cuối tháng 6 vừa qua, mức lãi suất liên ngân hàng vẫn còn khá cao 1,54%. Do tình hình dịch Covid-19 đã làm cho mức lãi suất suy giảm mạnh cho đến hiện nay.

Chính điều này làm cho dòng mua ngoại tệ liên tục tăng và tốc độ giải ngân đầu tư vẫn còn khá chậm. Bên cạnh đó, lượng lớn tiền gửi ngân sách vẫn còn ứ đọng trong hệ thống các ngân hàng sẽ gây tác động mạnh mẽ đến hệ thống thanh khoản, cũng như lãi suất. Thêm vào đó, hoạt động phát hành Trái phiếu Chính phủ với mục đích huy động vốn chỉ đạt mức thấp so với kế hoạch đã đề ra.

Vì sao lãi suất qua đêm tăng cao?

Theo nhận định của nhóm nghiên cứu của Công ty Chứng khoán Sài Gòn về nguyên nhân khiến lãi suất qua đêm tăng cao thì, lãi suất qua đêm tăng vọt liên tục là do nhu cầu nhận nguồn tăng ở một số NHTM lớn.

Theo BVSC thì lãi suất qua đêm tăng cao là do cầu tín dụng tăng mạnh, trong khi mức cung tăng thấp hơn, làm cho nhu cầu không được đáp ứng.

Một lý do nữa khiến cho lãi suất qua đêm tăng cao là vì trước đây các ngân hàng được NHNN hỗ trợ thanh khoản từ 2 kênh: kênh thị trường mở và việc mua vào ngoại tệ của NHNN. Tuy nhiên, hiện nay NHNN đã chuyển sang mua ngoại tệ kỳ hạn, làm cho việc cung ứng tiền để hỗ trợ thanh khoán bị hạn chế khá nhiều.

Vào tuần đầu tháng 5, mỗi ngày các TCTD vay mượn nhau lên đến 147.000 tỷ đồng, tăng khoản 14% so với tuần trước đó. Việc gia tăng quy mô vay vốn lẫn nhau giữa các ngân hàng thể hiện lượng cầu lớn, cung nhỏ. Đây cũng là 1 trong những nguyên nhân làm cho lãi suất qua đêm tăng mạnh.

Kết luận

Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến lãi suất liên ngân hàng và mức lãi suất được công bố mới nhất. Rất mong bài viết này có thể giúp bạn giải đáp hết những thắc mắc về lãi suất qua đêm, cũng như giúp bạn có thêm thông tin để đưa ra những quyết định vay vốn chính xác và nhanh chóng nhất.