Tất toán tài khoản là một thuật ngữ quen thuộc trong lĩnh vực kinh tế – tài chính. Đây là một trong những loại hình giao dịch ngân hàng đặc trưng và phổ biến hiện nay. Vậy tất toán là gì? Các hình thức nào? Chúng ta đi tìm hiểu các vấn đề liên quan sẽ được cập nhật trong bài viết sau đây.
Menu
Tất toán là gì?
Tất toán là hành động được thực hiện trong giai đoạn hoàn thành các chi phí được đề cập trong hợp đồng, hay giao dịch. Cụ thể, thời điểm các bên liên quan trực tiếp thanh toán toàn bộ các khoản nợ, khoản vay để kết thúc hợp đồng, được gọi là tất toán. Hiện nay, thuật ngữ này thường được sử dụng phổ biến trong các nghiệp vụ, giao dịch tại ngân hàng, hay tổ chức tài chính, tín dụng. Trong lĩnh vực này, tất toán được hiểu là thời điểm khách hàng hoàn thành thanh toán nợ đối với ngân hàng hoặc công ty tài chính.
Phí tất toán là gì?
Hay còn gọi là phí phạt tất toán khoản vay trước hạn. Tho đó, ngân hàng sẽ tiến hành thu phí phạt đối với những khách hàng tất toán khoản vay trước thời hạn đã thỏa thuận. Cụ thể, khi khách hàng yêu cầu thanh toán hợp đồng, khoản vay trước thời hạn, tức là đã vi phạm hợp đồng được lập ra, gây ra thâm hụt nên bên ngân hàng sẽ tiến hành thu phí tất toán để bù vào.
Mỗi ngân hàng sẽ có những mức phí tất toán khác nhau phụ thuộc vào quy định, loại hợp đồng, thời gian tất toán. Hiện nay, phí tất toán ở hầu hết các ngân hàng, công ty tài chính giao động từ 2% – 5%.
Các loại tất toán
Tất toán tài khoản ngân hàng
Hiểu một cách đơn giản, tất toán tài khoản ngân hàng là việc khách hàng thực hiện đóng hay kết thúc tài khoản ngân hàng khi không có nhu cầu sử dụng. Như vậy khi thực hiện, khách hàng sẽ tiến hành rút toàn bộ số tiền trong tài khoản, yêu cầu đóng tài khoản và kết thúc sử dụng dịch vụ tài khoản ngân hàng này. Tất toán tài khoản ngân hàng được chia thành 2 dạng:
- Tất toán tiền gửi có kỳ hạn: Thời điểm tiến hàng tất toán khớp với thời hạn kết thúc gửi tiền. Khách hàng rút toàn bộ số tiền bao gồm cả gốc lẫn lại và đóng tài khoản. Trong trường hợp khách hàng tất toán tài khoản khoản ngân hàng khi chưa đến kỳ hạn với lãi suất thấp hơn được tính theo tiền gửi không kỳ hạn.
- Tất toàn tiền gửi không kỳ hạn: Khách hàng có thể thực hiện vào bất cứ lúc nào, lãi suất không bị ảnh hưởng, quá trình thực hiện dễ dàng, nhanh chóng.
Tất toán tài khoản tiết kiệm
Tất toán tài khoản, sổ tiết kiệm là việc khách hàng rút tiền đã gửi trong tài khoản tiết kiệm sau khi được sự đồng ý của ngân hàng. Thời điểm này thường trùng với thời gian đáo hạn sổ tiết kiệm, khi lấy, khách hàng sẽ được rút cả lãi nhập gốc. Trong trường hợp đã tới thời điểm đáo hạn sổ tiết kiệm nhưng khách hàng không muốn tất toán thì có thể tái tục, tức là làm thủ tục tiếp tục gửi tiết kiệm trong tại ngân hàng đó.
Tất toán khoản vay trước hạn
Tất toán tài khoản vay trước hạn là việc khách hàng tiết hành hoàn thành khoản nợ khi vay ngân hàng trước thời hạn được quy định trong hợp đồng vay tiền. Khi đó, ngân hàng sẽ tiến hành thu phí vì khách hàng đã phá vỡ hợp đồng đã thỏa thuận trước đó.
Tất toán khoản vay
Việc thanh toán toàn bộ khoản nợ đối với đơn vị cho vay. Thời điểm tất toán khoản vay không cố định, người đi vay có thể thực hiện tất toán trước thời hạn, không cần tuân theo thời gian kết thúc hợp đồng, đồng tươi, không cần phải đóng bất kỳ chi phí nào.
Thủ tục tất toán
Để thực hiện giao dịch khách hàng cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ theo đúng thủ tục, hồ sơ cần thiết được ngân hàng và công ty tài chính yêu cầu và tiến hành theo đúng quy trình. Theo đó, hồ sơ tất toán bao gồm:
- Chứng minh nhân dân/ Thẻ căn cước (còn hiệu lực sử dụng)
- Hợp đồng cần tất toán như hợp đồng vay vốn, sổ tiết kiệm,…
- Các chứng từ theo yêu cầu
Truy vấn và tất toán là gì?
Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ tất toán theo đúng thủ tục, khách hàng có nhu cầu cần thực hiện theo đúng quy trình sau:
- Kiểm tra các khoản vay, nhận và tính toán khoản tiền giao dịch bao gồm tiền gốc, tiền lãi, khoản phí liên quan,… theo đúng quy định cả ngân hàng, công ty tài chính.
- Đến ngân hàng yêu cầu tất toán, đối cứu số liệu, xác định khoản tiền chính xác.
- Tiến hành nạp, rút tiền theo số liệu khoản tất toán được yêu cầu
- Thanh lý hợp đồng vay, nhận, xác nhận hoàn thành tất toán tiền theo đúng nghĩa vụ và quyền lợi với ngân hàng, tổ chức tài chính
- Giải ngân và xóa thế chấp tài sản đảm bảo đối với khoản vay.
Phân biệt tất toán tài khoản và đáo hạn tài khoản
Bởi vì có một vài điểm tương đồng nên tất toán và đáo hạn thường bị nhiều người nhầm lẫn. Thế nhưng trên thực tế, đây là hai khái niệm dịch vụ hoàn toàn khác nhau.
Điểm tương đồng giữa tất toán và đáo hạn phụ thuộc vào dạng tài khoản gửi tiền, cụ thể:
- Đối với tài khoản tiền gửi có kỳ hạn, kỳ hạn đáo hạn trùng với thời gian tất toán
- Đối với tiền gửi không kỳ hạn, không có quy định thời hạn đáo hạn nên ngày tất toán tài khoản cũng là ngày đáo hạn.
Thông thường, khách hàng nên tất toán tài khoản vào ngày đáo hạn để nhận đủ tiền gốc và tiền lãi, không phải đối mặt với lãi suất thấp như khi tất toán trước ngày đáo hạn. Để phân biệt tất toán tài khoản và đáo hạn tài khoản, cần xét đến một số tiêu chí như sau:
| Tất toán tài khoản | Đáo hạn tài khoản | |
| Khái niệm | Loại hình dịch vụ được thực hiện với mục đích kết thúc toàn bộ giao dịch trên một hợp đồng cụ thể | Hình thức gia hạn thời gian vay vốn, hay kỳ hạn gửi tiết kiệm khi đến thời hạn hợp đồng |
| Thời điểm thực hiện | Tại thời điểm tất toán, nếu chưa có nhu cầu chấm dứt hợp đồngc so tễ quay vòng kỳ hạn | Tại thời điểm đáo hạn, nếu khách hàng không muốn thực hiện, tiền lãi sẽ được cộng vào tiền gốc |
| Lãi suất | Lãi suất nhận khi tất toán trước thời hạn sẽ rất thấp | Tiền lãi được tính theo lãi suất kỳ hạn liền kề gần nhất |
Thời gian tất toán tài khoản tiết kiệm
Thời gian tất toán tài khoản tiết kiệm phụ thuộc vào dạng tài khoản tiết kiệm mà khách hàng gửi tại ngân hàng. Đối với tài khoản khoản tiết kiệm không thời hạn, khách hàng có thể tất toán bất kỳ lúc nào. Tuy nhiên, đối với tài khoản tiết kiệm có kỳ hạn, khách hàng cần lưu ý ba mốc thời gian tất toán tài khairn tiết kiệm sau:
- Tất toán tài khoản tiết kiệm trước thời hạn: Khách hàng rút tiền tiết kiệm trước thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng phải chịu mức lãi suất rất thấp được tính theo mức lãi suất của dạng gửi tiết kiệm không kỳ hạn.
- Tất toán tài khoản tiết kiệm đúng hạn: Khách hàng rút tiền vào đúng thời hạn hợp đồng gửi tiết kiệm sẽ được nhận lầy đủ khoản tiền gốc lẫn lãi theo quy định.
- Tất toán tài khoản tiết kiệm quá hạn: Đến thời hạn được ghi trong hợp đồng tiết kiệm, khách tháng không thực hiện tất toán sẽ được ngân hàng tự động tất toán theo quy định của từng ngân hàng. Theo đó, ngân hàng có thể mở tài khoản tiết kiệm mới có số tiền gốc là tổng tiền gốc và lãi suất nhận được sở sổ tiết kiệm đã được, và được tính theo mức lãi suất hiện hành.
Tại sao tất toán trước hạn lại bị phạt?
Như đã đề cập ở trên, khi khách hàng tiến hành tất toán trước thời hạn sẽ đóng phí tất toán. Đây được xem là một hình thức phạt đối với những khách hàng tất toán trước thời hạn được quy định tại hợp đồng. Vậy tại sao tất toán trước hạn lại bị phạn?
Theo đó, khi tất toán trước thời hạn, kascha hàng sẽ gây ảnh hưởng khả năng điều tiết dòng tiền của ngân hàng, tổ chức tài chính làm phát sinh những tổn thất chi phí quản lý. Bên cạnh đó, ngân hàng và các tổ chức tín dụng còn cho vay theo lãi suất sinh lời, nếu thanh toán nợ trước thời hạn, khách hàng sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến khoản lợi nhuận này. Vì thế, khi tất toán trước thời hạn sẽ phải bị phạt, đóng phí tất toán để bù đắp vào khoản thâm hụt này.
Trên đây là những thông tin liên quan đến giao dịch tất toán mà mọi người cần lưu ý. Biết được tất toán là gì, khách hàng sẽ thực hiện đúng theo quy định của ngân hàng cũng như ổ chức tài chính để tránh những rủi ro không đáng có khi vay, hay gửi tiết kiệm.
