Rủi ro là gì? Trong cuộc sống, bất kỳ ai cũng phải đối mặt với rủi ro. Hiểu rõ nguyên nhân tại sao lại có rủi ro giúp mỗi người biết cách phòng những không may có thể xảy đến. Vậy làm thế nào để có thể phòng tránh tốt rủi ro không may?
Menu
Rủi ro là gì?
Trong mục phân tích rủi ro là gì, Vay333.net sẽ cùng bạn đi phân khái niệm chung và cách thức quản lý rủi ro.
Khái niệm về rủi ro
Rủi ro đơn giản là khả năng phát hiện biến cố bất thường gây ra hậu quả ngoài mong muốn. Nói cách khác đó là những điều không may có thể xảy xảy đến bất kỳ lúc nào. Không ai muốn rủi ro nhưng trong thực tế mỗi người đều phải học cách chấp nhận nó.
Chẳng hạn như khi đầu vào gửi vàng tiết kiệm, đây là hình thức nên đầu tư với số tiền nhỏ bạn phải chấp rủi ro giá vàng giảm bất kỳ khi nào. Bởi thị trường vàng luôn diễn ra biến động tăng giảm đến từ nhu cầu của nhà đầu tư và nhiều yếu tố khách quan khác.
Quản lý rủi ro là gì?
Quản lý rủi ro chính là quá trình bạn xem xét, dự đoán những điều không may có thể xảy đến. Từ đó triển khai giải pháp tiết kiệm, tạo dựng nguồn lực cần thiết để ứng phó với rủi ro. Mục tiêu hàng đầu của quá trình quản lý này là đảm bảo cho dù có xảy ra rủi ro, hoạt động kinh doanh hay sinh sống không bị áp lực quá nhiều.
Khái niệm rủi ro liên quan
Khi đã nắm rõ định nghĩa rủi ro, bạn cũng nên tìm hiểu một số khái niệm liên quan khác về rủi ro.
Rủi ro thuần túy
Là loại rủi ro thường gặp trong đời sống, gây ra thiệt hại nhất định. Hoặc trường hợp may mắn hơn, bạn có thể không gặp thiệt hại nhưng cũng không lời lãi gì cả.
Chẳng hạn như khi đang điều khiển xe thì bạn bị một chiếc xe khách va. Đối với rủi ro thuần túy chỉ có hai trường hợp xảy ra. Trường hợp thứ nhất, bạn bị chiếc xe lao vào gây thiệt hại. Trường hợp thứ hai, mặc dù xảy ra va chạm nhưng bạn hơn bị thiệt hại gì.
Rủi ro suy đoán
Rủi ro suy đoán tồn tại cơ hội song song với thiệt hại có thể xảy ra. Rủi ro suy đoán rất hay gặp trong đầu tư tài chính. Ví dụ như thi đầu tư và mật mã cổ phiếu nào đó, nếu chọn mua đúng thời điểm giá cổ phiếu sẽ lên, đây là cơ hội để bạn kiếm lời. Trong tình ngược lại nếu suy đoán sai, bạn đương nhiên phải chấp nhận thua lỗ.
Rủi ro có thể phân tán
Là loại rủi ro có thể giảm bớt thiệt hại thông qua việc các thỏa thuận. Chẳng hạn như khi đầu tư bất động sản, nếu không muốn chịu hoàn toàn rủi ro nhiều người thường rủ thêm bạn bè hoặc người thân cùng cùng đầu tư. Trong tình huống thua lỗ, mọi người sẽ cùng nhau san sẻ rủi ro.
Rủi ro không thể phân tán
Loại rủi ro mà mọi thỏa thuận đóng góp đều không thể giảm bớt thiệt hại cho người tham gia. Đơn cử như khi tham gia vào một quỹ đầu, trường hợp quỹ đầu tư không hiệu quả dẫn đến thua lỗ, tất cả mọi người vẫn chịu thiệt theo tỷ lệ vốn đã đóng góp.
Phân loại rủi ro
Nếu nắm rõ tính chất rủi ro bạn chắc hẳn cũng đã có thể phần nào phân loại có khả năng gặp phải trong đời sống.
Rủi ro tài chính
Rủi ro có liên quan đến tổn thất về mặt tài chính, có thể đo lường thiệt hại thông qua ra tiền mặt. Chúng chủ yếu gây thiệt hại tài chính (chi phí sửa chữa, chi phí bồi thường thiệt hại,..).
Bên cạnh thiệt hại về tài sản, rủi ro tài chính còn có phải làm tác động đến sức khỏe đóng đếm thông qua tiền lương. Ngoài ra còn là về mặt chi phí điều trị, tiền lương bị giảm khi sức khỏe bị ảnh hưởng.
Rủi ro phi tài chính
Rủi ro không thể tính toán chỉ bằng tiền mặt. Nó ảnh hưởng đến tâm tư tình cảm, sức khỏe. Rủi ro phi tài chính rất hay xuất trong đời sống nhưng thiệt hại lại mang tính vô hình.
Rủi ro chung
Rủi trên toàn hệ thống ảnh hưởng đến hầu hết các đối tượng, phạm vi ảnh hưởng diện rộng và rất khó kiểm soát. Chẳng hạn như dịch bệnh COVID gây ảnh hưởng đến cả tỷ người, cướp đi sinh mạng của hàng triệu người,.. Để khắc phục hậu quả từ rủi ro chung đòi hỏi sự chung tay của tất cả mọi người.
Rủi ro riêng
Loại rủi ro chỉ gây thiệt hại trên quy mô hẹp như một hoặc một nhóm người. Ví như như khi một người đang đi xe thì bị tai nạn, cướp giật,..
Nguyên nhân và hậu quả của rủi ro
Bạn chưa thể hiểu rõ rủi ro là gì nếu chưa nắm rõ nguyên nhân và hậu quả tác động của chúng đến với mỗi người.
Nguyên nhân
Nguyên nhân dẫn đến rủi ro đến tất cả yếu tố khách quan và chủ quan. Nhận định tốt nguyên nhân sẽ giúp mỗi người xây dựng kế hoạch quản lý rủi ro hiệu quả hơn.
Nguyên nhân khách quan
Nguyên nhân khách quan đến từ những yếu tố bên ngoài, khó lường trước. Cụ thể như:
- Rủi ro đến từ thiên nhiên (bão lũ, động đất, hạn hán,..).
- Sự phát triển của công nghệ kỹ thuật giúp nâng cao đời sống của con người. Tuy nhiên cũng chính sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật lại khiến con người bị lệ thuộc, tình trạng thất nghiệp gia tăng với lao động chân tay.
- Các yếu tố bất ngờ không thể lường trước (tai nạn, thị trường tài chính trên tuyến không theo dự đoán, thị trường tiền tệ mất cân bằng..).
Nguyên nhân chủ quan
Nguyên nhân chủ quan đến từ chính con người. Chính sự chủ quan, bất cẩn của một cá nhân hoặc một tập thể dẫn đến rủi ro. So với rủi ro đến từ yếu tố khách quan thì rủi ro chủ quan dễ ứng phó hơn. Bởi mỗi con người đều hoàn toàn có quyền làm chủ hành vi của mình, hạn chế hậu quả nghiêm trọng xảy ra.
Hậu quả
Hậu quả của rủi ro tùy thuộc theo đánh giá mỗi người. Thông thường, mỗi loại rủi ro lại gây ra mức độ ảnh hưởng khác nhau. Để đánh giá hậu quả, bạn cần tựa vào tần suất và mức độ nghiêm trọng của rủi ro.
- Tần suất: Chính là số lần rủi ro xuất hiện trong một khoảng thời gian xác định. Ví dụ như trong 1 năm trung bình nước ta phải đón 10 cơn bão.
- Mức độ nghiêm trọng: Cho biết tính khốc liệt, hậu quả trực tiếp của rủi ro gây thiệt hại cho người bị ảnh hưởng. Từng đối tượng lại phải chịu mức độ tổn thất khác nhau. Ví như khi nhiệt độ ngoài trời xuống dưới 15 độ, quá trình gieo mạ sẽ bị ảnh hưởng nhưng các loại cây vụ đông vẫn phát triển bình thường.
Cách phòng tránh rủi ro
Không hề thể để mọi người có thể phòng tránh rủi ro. Đặc biệt nếu nguyên nhân đến từ yếu tố khách quan. Biện pháp khắc phục thời hiệu quả nhất vẫn là xây dựng kế hoạch quản lý, khắc phục hậu quả khi rủi ro xảy đến.
Đối với rủi ro liên quan đến sức khỏe, tai nạn không mong muốn, mọi người nên hướng dẫn tham gia ít nhất một gói bảo hiểm. Còn với rủi ro đến từ đầu tư, người tham gia cần tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng, đa dạng danh mục đầu tư.
Các loại rủi ro trong bảo hiểm
Trong phần phân loại này, Vay333.net xin đi sau phân tích về 2 loại rủi ro cơ bản trong bảo hiểm. Bao gồm rủi ro được bảo hiểm và rủi ro không được bảo hiểm.
Rủi ro được bảo hiểm
Rủi ro nằm trong danh mục bồi thường thiệt hại của hợp đồng bảo hiểm. Thông thường mỗi hợp đồng bảo hiểm lại quy định cụ thể về trường hợp hỗ trợ thiệt hại trong trường hợp gặp rủi ro.
Chẳng hạn như với một hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có thời hạn 10 năm cho khách hàng A được 18 tuổi, số tiền phải đóng mỗi năm là 15 triệu VND. Trong hợp đồng có quy định, nếu khách hàng A gặp bất kỳ vấn đề gì về sức khỏe phải nằm viện, công bảo hiểm có trách nhiệm chi trả viện phí và phí điều trị.
Rủi ro không được bảo hiểm
Đây là những rủi ro không được phía công ty bảo hiểm chấp nhận thanh toán. Bởi chúng không nằm trong hợp đồng ký kết ban đầu giữa 2 bên.
Ví dụ một hợp đồng bảo hiểm của Chubb Life tình cho khách hàng chuyên 60 tuổi, thời hạn đóng 10 năm, phí phải đóng hàng năm là 14.2 triệu VND. Vì số tuổi của khách hàng tham gia đã cao nên chế độ hỗ trợ không thể rộng như khách hàng trẻ tuổi. Công ty bảo hiểm chỉ chấp nhận thanh toán trong trường hợp khách hàng tử vong, tai nạn, mắc bệnh hiểm nghèo (ung thư). Còn tất cả rủi ro khách hàng, phía công ty sẽ không chấp nhận thanh toán.
Hy vọng sau phải viết trên đây, bạn có thể hiểu chính xác rủi ro là gì. Trong cuộc sống bất kỳ ai cũng phải đối mặt với rủi ro không mong muốn. Hiểu rõ nguyên nhân và hậu quả của những rủi ro không muốn giúp mỗi người hành động một cách cẩn trọng hơn.
