Nếu thường xuyên phải vay tiền ngân hàng hay các công ty tài chính, bạn nên biết về khái niệm nợ xấu là gì ? Vì sao lại bị nợ xấu ? Nợ xấu có xóa được không và cách xóa như thế nào ? Bài viết này sẽ giải đáp tất cả những câu hỏi thắc mắc kể trên.
Menu
Nợ xấu là gì?
Nợ xấu là những món nợ đến hạn trả theo hợp đồng nhưng người vay chưa thanh toán cho ngân hàng hay các công ty tín dụng. Đồng thời, người vay sẽ bị liệt vào danh sách nợ xấu trên hệ thống của Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC).
Những đối tượng dễ mắc nợ xấu?
Qua mục in đậm bên trên bạn đã biết nợ xấu là gì ? Vậy bạn có biết những ai dễ mắc phải nợ xấu hay không ? Những nhóm người được liệt kê dưới đây chính là câu trả lời
Những người sử dụng thẻ tín dụng
Ai cũng biết thẻ tín dụng là loại thẻ chi tiêu trước, trả tiền sau và có rất nhiều ưu đãi giảm giá, hoàn tiền. Vì vậy số người sử dụng thẻ tín dụng ngày càng tăng lên trong những năm gần đây. Tuy nhiên nhóm người sử dụng thẻ tín dụng cũng là nhóm đối tượng dễ phát sinh nợ xấu nhất.
Sử dụng thẻ tín dụng, khách hàng thường được miễn lãi từ 45 – 50 ngày cho những khoản chi tiêu trước. Tuy nhiên đến ngày thanh toán trên sao kê bắt buộc bạn phải thanh toán nếu không sẽ phát sinh nợ xấu. Nhiều khách hàng không chú ý đến ngày thanh toán nên để nợ quá hạn. Hoặc những người do chi tiêu quá đà, khi đến hạn thanh toán lại không có khả năng tất toán.
Những người có thói quen mua đồ trả góp
Những người có thói quen mua hàng trả góp cũng rất dễ mắc nợ xấu. Do công việc bận rộn nên những người này dễ trả chậm hoặc quên không trả các khoản trả góp hàng tháng. Nên người tiêu dùng nên kiểm tra hợp đồng trả góp còn bao nhiêu tháng.
Những người sử dụng thẻ khấu chi theo lương của ngân hàng
Thẻ khấu chi theo lương cũng là loại thẻ được nhiều khách hàng ưa chuộng sử dụng hiện nay. Và rất nhiều người trong số này cũng đang bị mắc nợ xấu. Lý do vì không kiểm soát chi tiêu nên đến hạn thanh toán khoản lương trong tài khoản không đủ để trả nợ, những người này sẽ bị phát sinh nợ xấu, nợ quá hạn.
Những người vay tín dụng lãi suất cao
Những người vay tín dụng lãi suất cao thường là những người không đáp ứng đủ điều kiện vay ngân hàng. Những người này dễ bị phát sinh nợ xấu do lãi suất cao nên đến hạn trả nợ không thể thanh toán được.
Những người có công việc không ổn định
Những người không có công việc ổn định rất dễ mắc nợ xấu. Bởi nếu thời hạn thanh toán nợ trùng với khoảng thời gian người này không có việc làm thì họ sẽ mất khả năng trả nợ.
Nguyên nhân dẫn đến nợ xấu
Nợ xấu là gì bạn đã biết, vậy bạn có tò mò những nguyên nhân nào dẫn đến nợ xấu ?. Chúng tôi sẽ liệt kê 1 số nguyên nhân điển hình trong các gạch đầu dòng dưới đây.
- Những cá nhân, công ty bị phá sản mất khả năng trả nợ
- Nhiều người vay hoàn toàn không hiểu về nợ xấu và nghĩ rằng chỉ cần trả nợ cả gốc lẫn lãi là được, chậm 1 thời gian cũng không ảnh hưởng gì
- Do người đi vay chủ quan, không nhớ thời gian trả nợ theo hợp đồng
- Người sử dụng thẻ tín dụng thanh toán không đầy đủ các khoản phải trả. Bởi lẽ chỉ cần nợ 1000 đồng bạn vẫn bị liệt vào danh sách nợ xấu
- Nhiều người vay tiền ngân hàng hoặc công ty tài chính, sau đó không có khả năng trả nợ rồi cố ý chây ỳ không trả
- Khách hàng mua hàng trả góp nhưng sau đó không có khả năng trả các khoản trả góp đúng thời hạn
Các nhóm nợ xấu
Nợ xấu là gì, được chia làm bao nhiêu nhóm ? Hiện tại, nợ xấu được trung tâm thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam chia thành 5 nhóm lần lượt như sau :
Nhóm 1 – Nợ đủ tiêu chuẩn
Có 3 trường hợp được liệt vào nhóm nợ này bao gồm :
- Những khoản nợ mà người vay vẫn có khả năng trả cả gốc lẫn lãi theo thời hạn cam kết trong hợp đồng
- Các khoản nợ vẫn trong thời hạn cam kết được quy định trong hợp đồng
- Các khoản nợ khách hàng chậm trả, nhưng thời gian chậm chưa quá 10 ngày. Nếu thuộc trường hợp này, người vay sẽ bị phạt tiền lãi quá hạn là 150%.
Nhóm 2 – Nợ cần chú ý
Nợ xấu là gì đã được chúng tôi trình bày bên trên. Vậy những ai sẽ bị liệt vào danh sách có nợ xấu nhóm 2 ? Đó là :
- Những người tồn tại các khoản nợ quá hạn từ 10 ngày – dưới 30 ngày kể từ ngày phải thanh toán ghi trong hợp đồng
- Người có các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu
Nhóm 3 – Nợ dưới tiêu chuẩn
Khi đã bị liệt vào danh sách nợ xấu nhóm 3 tức là người vay đang tồn đọng những khoản nợ như sau :
- Những khoản nợ đã quá hạn từ 30 ngày – dưới 90 ngày
- Những khoản nợ đã được cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu nhưng đã quá hạn dưới 30 ngày theo thời hạn trả nợ đã được cơ cấu lại lần đầu
- Những khoản nợ mà khách hàng không có khả năng trả lãi đầy đủ đúng theo các điều khoản trong hợp đồng tín dụng và được miễn, giảm lãi
Nhóm 4 – Nợ nghi ngờ mất vốn
Những người bị liệt vào danh sách nợ xấu nhóm 4 và bị ngân hàng/công ty tín dụng nghi ngờ sẽ mất vốn, không thu hồi được bao gồm :
- Những người đang có những khoản nợ bị quá hạn từ 90 ngày đến dưới 180 ngày
- Những người sở hữu các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu, quá hạn từ 30 ngày đến dưới 90 ngày theo thời hạn thanh toán nợ đã cơ cấu lại.
- Nhóm người có những khoản nợ đã được cơ cấu lại lần thứ 2
Nhóm 5 – Nợ có khả năng mất vốn
Nhóm 5 cũng là nhóm cuối cùng trong bậc thang nợ xấu được quy định. Những người bị nợ xấu nhóm này bao gồm :
- Những người đang có những khoản nợ quá hạn từ 180 ngày trở lên ở ngân hàng hay các công ty tài chính
- Nhóm người có các khoản nợ đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu và quá hạn từ 90 ngày trở lên theo thời hạn phải thanh toán nợ được cơ cấu lại.
- Những người có khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai nhưng vẫn quá hạn theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần thứ hai
- Người có các khoản nợ đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ ba trở lên dù chưa bị quá hạn cũng sẽ bị liệt vào danh sách nợ xấu nhóm 5.
Tác hại của nợ xấu
Không phải ngẫu nhiên những người thường xuyên vay vốn luôn quan tâm nợ xấu, tránh mình bị liệt vào danh sách nợ xấu. Thực sự khi bị xếp vào nhóm nợ xấu bản thân người đi vay sẽ gặp rất nhiều rắc rối. Cụ thể :
- Nếu bị liệt vào danh sách nợ xấu nhóm 1, 2 thì khi đăng ký vay vốn tại ngân hàng hoặc công ty tín dụng bạn bắt buộc phải thanh toán các khoản nợ xấu đo. Đồng thời sẽ phải chứng minh mình là người không thường xuyên bị tồn tại nợ xấu, và phải chứng minh khả năng tài chính, có tài sản đảm bảo thế chấp hoặc phải có người bảo lãnh.
- Nếu bị liệt vào danh sách nợ xấu từ nhóm 3 – nhóm 5 sẽ không được ngân hàng hay các công ty tài chính cho vay tiền.
Cách phòng tránh nợ xấu
Để phòng tránh nợ xấu chắc chắn người vay phải là những người chủ động. Bạn nên nhớ những nguyên tắc sau khi vay tiền :
- Chỉ vay khi thực sự cần thiết và chắc chắn mình có khả năng trả nợ
- Cần nhớ hạn trả nợ (nên đặt ghi chú, nhắc nhở trong điện thoại để không quên)
- Kiểm soát chặt chẽ các khoản chi tiêu bằng thẻ tín dụng hoặc thẻ khấu trừ lương để tránh việc mất khả năng thanh toán
- Nếu sử dụng thẻ tín dụng cần kiểm tra cẩn thận các khoản tiền phải thanh toán để trả đủ và đúng hạn
Nợ xấu cá nhân khi nào được xóa?
Nợ xấu cá nhân sẽ được xóa khi bạn trả đủ cả lãi lẫn gốc cho ngân hàng/công ty tài chính hoặc theo các mốc thời gian như sau :
- Nợ xấu nhóm 2 sẽ được xóa sau 1 năm
- Nợ xấu từ nhóm 3 trở lên sẽ được xóa sau 5 năm
Hướng dẫn cách tra cứu nợ xấu
Nếu không phải là nhân viên ngân hàng hay công ty tài chính bạn sẽ không thể kiểm tra nợ xấu trực tuyến được. Vì vậy nếu nghi ngờ mình có nợ xấu bạn có thể đến ngân hàng nhờ tra cứu hoặc mang theo CMND/CCCD trực tiếp đến Trung tâm Thông tin Tín dụng quốc gia Việt Nam để được hỗ trợ tra cứu.
Cách xóa nợ xấu ngân hàng
Muốn xóa nợ xấu ngân hàng chỉ có 1 cách đó là bạn phải nhanh chóng thanh toàn toàn bộ các khoản vay (cả gốc lẫn lãi hoặc thêm tiền phạt quá hạn nếu có). Sau đó bạn nên yêu cầu ngân hàng cung cấp văn bản xác nhận trả hết nợ.
Các trường hợp nợ xấu có thể được vay tại Ngân hàng
Những trường hợp bị xếp vào nhóm nợ xấu nhưng vẫn có thể vay tiền tại ngân hàng bao gồm :
- Những người bị nợ xấu nhóm 1
- Những người đã tất toán nợ xấu từ 12 tháng trở lên (chỉ 1 số ngân hàng chấp nhận)
Kết luận
Qua nội dung bên trên bạn đã biết nợ xấu là gì ? Nợ xấu được chia làm bao nhiêu nhóm ? cũng như những hệ quả khi bị xếp vào danh sách khách hàng tồn tại nợ xấu. Vì vậy hãy luôn nhớ nguyên tắc: khi cần mới vay, khi vay là phải trả đúng và trả đủ để tránh bị nợ xấu.
