Thị trường ngoại hối được xem là nơi giao dịch lớn nhất trên thế giới vì mọi nhà đầu tư trên thế giới đều có thể tham gia vào thị trường này. Tuy nhiên, đối với những người chưa từng tham gia đầu tư tài chính, có lẽ đây vẫn còn là một thuật ngữ xa lạ. Chúng ta cùng khái niệm tài chính này trong bài viết sau.
Menu
Thị trường ngoại hối là gì?
Như đã giải thích bên trên thị trường ngoại hối là một thị trường quốc tế mà ở đó sản phẩm giao dịch là tiền tệ. Mỗi quốc gia có một đơn vị tiền tệ với xếp hạng giá trị khác nhau, vì thế trong kinh doanh ngoại thương và thương mại phải có sự trao đổi tiền tệ giữa các nước. Chính vì nhu cầu đó, thị trường ngoại hối ra đời và trở thành thị trường tài chính lớn nhất, có tính thanh khoản cao nhất thế giới.
Các giao dịch đều được thực hiện thông qua internet. Tiền tệ được giao dịch tại các trung tâm tài chính lớn của thế giới, trải dài khắp các múi giờ. Vì thế mà các giao dịch có thể diễn ra trong suốt 24h một ngày.
Thị trường ngoại hối forex là gì?
Thị trường ngoại hối forex được viết theo chữ cái đầu của tên tiếng anh foreign exchange. Đây là thị trường mua bán, trao đổi tiền tệ giữa các quốc gia trên thế giới. Các nhà đầu tư sẽ mua bán ngoại tệ và các phương tiện thanh toán quốc tế để kiếm lời. Đây là thị trường lớn nhất thế giới và có nhịp độ rất nhanh. Các giao dịch chỉ diễn ra trong thời gian ngắn và suốt 24h mỗi ngày.
Chức năng của thị trường ngoại hối
Với bản chất là thị trường trao đổi tiền tệ, vậy chức năng như thế nào?
- Cung cấp nhu cầu về ngoại tệ cho các hoạt động giao thương buôn bán, xuất nhập khẩu giữa các nước trên thế giới.
- Đóng vai trò như là một công cụ để ngân hàng nhà nước nắm được tình hình tiền tệ trong nước và quốc tế. Từ đó có những chính sách điều chỉnh tiền tệ phù hợp.
- Giúp phòng chống được các rủi ro về tỷ giá. Hiện nay, tỷ giá hối đoái giữa các đơn vị tiền tệ thay đổi linh hoạt và nhanh chóng. Điều này nhiều lúc gây khó khăn cho các doanh nghiệp đa quốc gia, các công ty xuất nhập khẩu khi quy đổi tỷ giá tiền tệ. Có thị trường ngoại hối với các nghiệp vụ về quyền chọn, kỳ hạn,… các doanh nghiệp sẽ hạn chế được rủi ro.
- Tạo ra lợi nhuận khi đầu tư vào ngoại tệ. Tỷ giá chênh lệch giữa các đơn vị tiền tệ cũng là hình thức để ngân hàng hay các cá nhân sở hữu ngoại tệ kiếm lời thông qua các giao dịch.
- Thị trường ngoại hối cũng sẽ giúp cho việc luân chuyển các khoản đầu tư và tín dụng quốc tế.
Đặc điểm của thị trường ngoại hối
- Đây là thị trường giao dịch quốc tế, vì thế không có địa điểm giao dịch tập trung. Mọi giao dịch đều diễn ra thông qua mạng máy tính.
- Do sự chênh lệch về múi giờ nên khi giao dịch ngoại hối xét trên phương diện quốc tế, có thể nói là hoạt động suốt 24h mỗi ngày. Khi thị trường giao dịch ở châu Á đóng cửa thì là lúc thị trường châu Âu mở cửa. Vì thế, khi tham gia sẽ phải tính toán đến các phiên giao dịch ở mỗi quốc gia để ký hợp đồng hay giao dịch ngoại hối,…
- Thị trường ngoại hối sẽ biến động liên tục, dựa trên tỷ giá hối đoái giữa các đơn vị tiền tệ khác nhau.
- Thành viên chính của thị trường ngoại hối là các ngân hàng thương mại, đây được xem là những nhà đầu tư lớn với nhiều thị phần.
- Các loại ngoại tệ được sử dụng nhiều nhất trong giao dịch ngoại hối lần lượt là đồng đô la Mỹ, Euro, Yên Nhật và Bảng Anh.
Các chủ thể khi tham gia thị trường ngoại hối
Chủ thể tham gia thị trường ngoại hối khá đa dạng, có thể kể đến các thành phần sau:
Các ngân hàng
Được xem là thành phần chủ yếu, là các nhà đầu tư lớn nhất trong thị phần. Các ngân hàng trung ương hay ngân hàng nhà nước tham gia để điều chỉnh chính sách tiền tệ theo định hướng của nhà nước. Còn các ngân hàng thương mại tham gia để thu lợi nhuận cho ngân hàng, đồng thời cung cấp dịch vụ hối đoái cho khách hàng.
Các nhà môi giới
Đóng vai trò là trung gian giúp kết nối người bán với người mua ngoại tệ, thực hiện các giao dịch trên thị trường.
Các doanh nghiệp
Các doanh nghiệp tham gia vào thị trường ngoại hối để dự trữ ngoại tệ, giảm thiểu các rủi ro khi đồng tiền mất giá.
Các cá nhân
Các cá nhân mua bán ngoại tệ để kiếm lời nhờ chênh lệch tỷ giá. Hoặc các cá nhân có nhu cầu mua bán quốc tế, đi du lịch cũng tham gia vào thị trường này.
Cấu trúc của thị trường ngoại hối
Cấu trúc của thị trường ngoại hối bao gồm 3 bộ phận sau:
Thị trường liên ngân hàng (interbank)
Đây được xem là thành phần chính, là trung tâm của thị trường ngoại hối. Các liên ngân hàng sẽ giao dịch ngoại hối với tỷ giá giao ngay hoặc tỷ giá có thời hạn.
Sở giao dịch ngoại hối
Quy mô các giao dịch này cũng nhỏ hơn so với thị trường liên ngân hàng. Đây là nơi cung cấp các giao dịch ngoại hối sau và quyền chọn ngoại hối. Để thực hiện việc mua bán ngoại hối trên thị trường này cần thông qua các nhà môi giới.
Thị trường phi tập trung (OTC)
Đây là thị trường có mức tăng trưởng nhanh trong những năm gần đây nhờ lợi ích và tính linh hoạt của nó. Tại đây, bên bán và bên mua giao dịch trực tiếp với nhau thông qua mạng máy tính trên toàn cầu.
Các giao dịch trên thị trường ngoại hối
Thị trường ngoại hối giao ngay
Nơi đây có các giao dịch được diễn ra trong ngày hoặc chậm nhất là 2 ngày kể từ ngày ký kết hợp đồng mua bán.
Tỷ giá giao dịch cũng là tỷ giá giao ngay, gọi là spot rate. Tỷ giá này được xác định trước lúc giao dịch và có giá trị tại thời điểm mà giao dịch xảy ra. Đây là tỷ giá được niêm yết tại các ngân hàng và trên các phương tiện truyền thông.
Thị trường ngoại hối kỳ hạn
Thị trường ngoại hối kỳ hạn là khi hai bên ký hợp đồng với mức tỷ giá giao dịch được thỏa thuận. Việc thanh toán ngoại hối sẽ diễn ra ở tương lai, vào ngày tháng đã được định trước trong hợp đồng. Khi giao dịch kỳ hạn, các doanh nghiệp, nhà đầu tư lớn sẽ tránh được rủi ro khi tỷ giá hối đoái thay đổi.
Thị trường ngoại hối tương lai
Hai bên sẽ tiến hành thỏa thuận sẽ mua bán một số lượng ngoại tệ với tỷ giá cố định tại thời điểm có hiệu lực của hợp đồng. Việc chuyển giao ngoại tệ sẽ do Sở giao dịch tiến hành trong tương lai đã được ký kết.
Với thị trường ngoại hối tương lai, các nhà đầu tư sẽ dự đoán mức lên xuống của các đồng ngoại tệ để tiến hành ký kết các hợp đồng tương lai.
Nghiệp vụ kinh doanh chênh lệch tỷ giá
Mức chênh lệch giá ở thị trường giao ngay cũng là cơ hội để các nhà kinh doanh chênh lệch tỷ giá thu về lợi nhuận. Nhà đầu tư sẽ mua ở lúc giá thấp và bán lại với lúc giá đã lên cao hơn.
Nghiệp vụ hoán đổi ngoại hối
Đây là hình thức mua vào và bán ra cùng một loại ngoại hối nhưng ở hai thời điểm khác nhau. Ưu điểm của nghiệp vụ này là giảm được chi phí khi làm hợp đồng hoán đổi và tránh được rủi ro về tỷ giá chênh lệch.
Nghiệp vụ ngoại hối quyền chọn
Đây là hình thức mua bán một đồng tiền này với một đồng tiền khác trong tương lai với tỷ giá đã được xác định trước. Quyền chọn cho phép các nhà đầu tư đón đầu xu hướng tăng giảm của đồng tiền và có thể hạn chế được rủi ro thua lỗ.
Tình hình thị trường ngoại hối ở Việt Nam
Có thể nói, thị trường ngoại hối ở Việt Nam trong những năm gần đây có bước tăng trưởng mạnh và vô cùng sôi động. Hiện nay, hầu hết các ngân hàng trên cả nước đã chấp nhận giao dịch ngoại hối cho các cá nhân, doanh nghiệp có nhu cầu.
Bên cạnh đó, việc đầu tư vào ngoại hối như một hình thức đầu tư tài chính sinh lời cũng trở nên phổ biến. Tuy nhiên, thị trường này vẫn tiềm ẩn rủi ro cao, vì vậy các nhà đầu tư cần thận trọng.
Xem thêm: Thị trường tiền tệ là gì
Kết luận
Với những kiến thức hữu ích về thị trường ngoại hối cách thức hoạt động như thế nào, hy vọng người đọc sẽ có thêm cái nhìn đúng về thị trường này. Tuy đang dần trở nên phổ biến nhưng vẫn mang đến nhiều rủi ro cho nhà đầu tư. Cần phải nắm vững các kiến thức về tiền tệ trước khi quyết định đầu tư.
